Mija miesiąc (!) od chwili, gdy zainaugurowaliśmy XVII Świętokrzyskie Dni Muzyki. Pora na finał.
W programie ostatniego koncertu festiwalowego, zorganizowanego wspólnie z Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego, przypomnimy wybitnych kompozytorów, których twórczość odcisnęła duże piętno na przyszłym rozwoju muzyki XX wieku. Ten fakt pośrednio znalazł odbicie w tytule koncertu, będącym zarazem nazwą projektu Europejskiego Centrum Muzyki, stawiającego sobie za cel m.in. „przeprowadzenie publiczności z przyjaznego świata muzyki XX wieku do tworzonej w wieku XXI. A wszystko po to, by pozyskać entuzjastów muzyki przyszłości”.
Wieczór rozpoczniemy od utworu węgierskiego kompozytora, jednego z czołowych reprezentantów muzyki pierwszej połowy ub. stulecia - Béli Bartoka. Suita taneczna powstała na zamówienie miasta, w związku z 50. rocznicą połączenia Budy z Pesztem, a jej najważniejszymi cechami jest żywiołowa taneczność i wpadające w ucho tematy.
Gustav Mahler pochodził z biednej, austriackiej rodziny żydowskiego magazyniera. Pozostawił po sobie dziesięć monumentalnych symfonii (VIII zamyka się w 90 min.!) oraz 42 pieśni solowe z akompaniamentem fortepianu lub orkiestry. Z jego dorobku wybraliśmy Kindertotenlieder. Jest to jeden z najpiękniejszych cykli pieśniarskich składających się z 5 pieśni do słów Fryderyka Rückerta. Nastrój – pełen smutku i melancholii – i treść poezji („pieśni dla zmarłych dzieci) doskonale oddaje muzyczny komentarz. Aby nie burzyć tego klimatu przepełnionego zadumą i tkliwością z jednej strony i dramatyczną, wzburzoną nutą z drugiej, kompozytor prosił o brawa dla wykonawców po skończeniu ostatniego utworu.
Finałowy koncert tegorocznych Świętokrzyskich Dni Muzyki zamknie ostatnia – IV Symfonia Witolda Lutosławskiego. Kompozytor dyrygował IV Symfonią 25 września 1993 roku. Więcej już nie wystąpił publicznie. Zmarł 7 lutego 1994 roku. Ostatnie dzieło czołowego twórcy muzyki polskiej XX wieku przemawia językiem artystycznej pełni, zadziwia baśniowością, zwraca uwagę kameralnością, intymnością.
JADWIGA RAPPÉ
Jedna z najwybitniejszych śpiewaczek polskich; absolwentka Wydziału Filologii Polskiej i Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego; uczennica prof. Zofii Brégy i absolwentka Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie prof. Jerzego Artysza; członek rzeczywisty Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków; zaangażowana w sprawy dziedzictwa kultury polskiej w kraju i za granicą (fundator prywatny odnowienia organów i sponsor prywatny części prac remontowych w kościele w Vecpils na Łotwie); prezes zarządu Towarzystwa im. W. Lutosławskiego; przewodnicząca Rady Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów na Stawisku; zatrudniona jako wykładowca na Wydziałach Wokalnych w Państwowym Zespole Szkół Muzycznych im. F. Chopina oraz – na stanowisku profesora zwyczajnego – w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie; autorka szeregu wybitnych projektów koncertów z udziałem studentów Akademii Muzycznej; członek jury wielu przesłuchań i konkursów wokalnych w kraju i za granicą; odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Jest laureatką I nagrody i Złotego Medalu Międzynarodowego Konkursu Bachowskiego w Lipsku, Złotego Medalu Konkursu Młodych Solistów w Bordeaux. Występowała wielokrotnie w wielu krajach europejskich, USA, Kanadzie, Japonii, w prestiżowych salach koncertowych i teatrach operowych, współpracuje z najwybitniejszymi dyrygentami. Artystka dysponuje zróżnicowanym repertuarem, głównie oratoryjnym i pieśniarskim, sięgającym od muzyki baroku do współczesnej. Posiada również partie operowe, których zakres stale rozszerza (w sezonie 2007/2008 została zaproszona do wykonania opery Elektra R. Straussa w São Paulo w Brazylii oraz w operze w Strasburgu, Francja). Dokonała wielu nagrań, z których część jest uwieczniona na czterdziestu płytach wyprodukowanych przez prestiżowe wytwórnie płytowe i często nagradzanych, m.in. nagrodą Diapazon d’Or i sześciokrotnie Fryderykiem.
WOJCIECH MICHNIEWSKI
Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie - studiował teorię muzyki, dyrygenturę pod kierunkiem Stanisława Wisłockiego oraz kompozycję u Andrzeja Dobrowolskiego. W latach 70. wraz z Krzysztofem Knittlem i Elżbietą Sikorą utworzył grupę kompozytorską KEW. Jego utwór Szeptet na 6 głosów żeńskich i kulturystę zdobył w 1975 nagrodę włoskiego Radia i Telewizji Premio RAI. Współpracował z Filharmonią Narodową jako etatowy dyrygent; z Warszawską Operą Kameralną jako kierownik muzyczny sceny współczesnej; z Polską Orkiestrą Kameralną jako stały dyrygent gościnny, mając swój istotny udział w przekształceniu jej w Sinfonię Varsowię; był dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego w Łodzi; stał na czele Filharmonii Poznańskiej jako jej dyrektor naczelny i artystyczny. Po 1991, mimo iż otrzymuje propozycje stałej współpracy, dyryguje wyłącznie gościnnie. Jest laureatem m.in. I nagrody Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Guido Cantellego w mediolańskim Teatro alla Scala oraz brązowego medalu Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Ernesta Ansermeta w Genewie. W 1975 otrzymał Orfeusza – nagrodę krytyki muzycznej za najlepsze wykonanie polskiego utworu na Warszawskiej Jesieni, w 1987 – nagrodę krytyki na Musikbiennale Berlin. Współpracuje z warszawskim Teatrem Wielkim, gdzie m. in. przygotował muzycznie prapremiery współczesnych oper Elżbiety Sikory, Roxanny Panufnik, Pawła Mykietyna, Dobromiły Jaskot, baletu Aleksandry Gryki, sprawował również opiekę muzyczną nad cyklem Terytoria. Jego nagrania były nominowane i dwukrotnie uhonorowane Fryderykami. W 2005 otrzymał nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za wieloletnie i kreatywne towarzyszenie polskiej muzyce współczesnej oraz srebrny medal Gloria Artis – Zasłużony Kulturze. Koncertował w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej i brał udział w wielu międzynarodowych festiwalach muzycznych.
